TAKVİYE MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN ELYAF TÜRLERİ
NELERDİR?
Plastiklerin takviye edilmesi amacı ile, cam elyafi
, aramid elyafı, seramik elyafı, karbon elyafı ve küçük miktarda diger
elyaf türleri kullanılmaktadır. Bu takviye malzemelerinin cinslerine ve
kullanım miktarlarına göre değişik özellikler elde edilebilmektedir.
Değişik takviye malzemeleri ile
takviye edilen plastik türlerine göre değişik özelliklerde takviyeli
plastik türleri elde edilebilmektedir.
CAM ELYAFI NEDİR?
Cam elyafı , kullanım amacına uygun
nitelikteki alkalisi düsük "E" camının, 6-15 mikron çaplarında devamlı
proses ile ince lifler halinde çekilmiş türüdür.
"E" camından başka, kullanım yeri ve amacına göre "C", "S", "T" vb. farklı
özellikte cam türleri de vardır.
Gerek termoset, gerek termoplastiklerin takviye edilmesinde, kimyasal
birleşmeyi de sağlayacak şekilde geliştirilmiş ve demet haline getirilmiş
"devamlı cam elyafı" kullanılır. Kesikli proses ile üretilen izolasyon
amaçlı cam yünü ve cam pamuğu CTP konusunda takviye malzemesi olarak uygun
değildir. Bu tür cam elyafı yalnızca ısı ve ses izolasyonu amacı ile
kullanılır.
CAM ELYAFININ ÜRETİMİ NASIL YAPILIR?
Cam elyafı , silika, kolemanit,
alüminyum oksit, soda, magnezyum oksit... gibi geleneksel cam üretim
hammaddelerinden üretilmektedir. Bu hammaddeler, Cam Elyaf Sanayii A.Ş.'nin
kendi maden yataklarından, özel seçilmiş saflıkta temin edilmektedir.
Hammadde bileşimi, çok ince öğütülerek, homojen bir karışım elde etmek
üzere karıştırılır ve yaklaşık 1550 'C sıcaklıkta çalışan bir ergitme
fırınına beslenir. Fırın içinde, karışım yavasça sıvı hale geçer. Ergimiş
cam, platin / rodyum alaşımından yapılmış ve elektrik enerjisi
kullanılarak ± 0.5 'C tolerans ile 1250 'C de kontrol edilen kovanlara
beslenir ve kendi ağırlığı ile kovanlardaki 1 ila 2 mm çapindaki yüzlerce
delikten serbest akis ile akmaya baslar. Prosese uygun olarak
yerleştirilmiş bir sarma sistemi ile 50-70 m / sn gibi yüksek bir hız ile
daha sonraki uygulama türüne bağli olarak 9 ila 20 mikron çapında çekilen
cam lifleri bir mandrel üzerine sarılarak "kek" adı verilen bir bobin
üzerinde toplanir.
Cam kompozisyonu her zaman aynı kalmakla birlikte; cam elyafının kullanım
amacına bağlı olarak, elyaf sarma koşulları farklı olabilir. Böylelikle,
değişik amaçlara göre, elyaf çapı ve demetteki lif sayısı.. gibi
farklılaştırmalarla değişik özelliklerde ve değişik "doğrusal yoğunluk"
değerlerindeki cam lifi demetlerinin üretilmesi sağlanır. Bu dogrusal
yoğunluk, uluslararası kabule göre, "Teks Sayisi" birimi ile ifade
edilmektedir. Teks sayisi, 1000 m uzunluğundaki demetin gram cinsinden
ağırlığını ifade etmektedir.
CAM ELYAFI İLE HANGİ MALZEMELER
TAKVİYE EDİLİR?
Cam elyafı ile gerek termoset
plastikler, gerek termoplastikler takviye edilir ve genel olarak "elyaf
takviyeli kompozit malzeme" olarak anılırlar. Ancak, plastik türünü
belirtmek için, takviye edilmiş termoplastiklere "takviyeli
termoplastikler" de denmektedir.
Plastik türlerinin yanısıra, cam elyafı ile beton, alçı, lastik, kağıt
gibi malzemeler de takviye edilebilmektedir.
CAM ELYAFINDAN TAKVİYE MALZEMELERİ
KAÇ ÇEŞİTTİR?
Cam elyafından takviye malzemeleri
kullanım alanına ve yöntemine göre, liflerin üzerine kaplanan bağlayıcı
cins ve miktarı ile biçim bakımından farklılık göstermektedir. Genel
olarak kullanilan cam elyafı takviye malzemeleri 4 çeşittir:
1-Cam elyafından keçe (Kırpılmış veya kırpılmamış devamlı cam elyafından
yapılmıştır.)
2-Cam elyafından fitil (Devamlı cam elyafı demetlerinin birbirine paralel
olarak sarılması ile yapılmıştır.)
3-Kırpılmış cam elyafı (Kullanılan plastik cinsine ve kullanım amacına
göre 3-6-12 mm uzunluğunda kırpılmış cam elyafıdır.)
4-Cam kumaş/dokuma (Devamlı cam elyafından bükümlü/bükümsüz iplik ile
dokunarak yapılmıştır.)
|